کارسینوم سلول بازال: علل،علائم و راه های درمان

علل سرطان سلول بازال

کارسینوم سلول بازال وقتی ایجاد می شود که سلول های بازال دچار جهش در DNA خود شوند.


سلول های بازال در پایین اپیدرم قرار دارند (بیرونی ترین لایه پوست). سلول های بازال سلول های جدید پوستی را تولید می کنند.

سلول های جدید پوستی تولید شده به سمت سطح پوست فرستاده می شود جایی که سلول های مرده وجود دارد و در طول این پروسه بالغ می گردند.

فرایند ایجاد سلول های پوستی جدید، تحت کنترل DNA سلول های بازال می باشد. جهش در DNA سبب می شود تا سلول های بازال به سرعت تکثیر شوند و رشد آن ها ادامه یابد. در نهایت تجمع سلول های غیر نرمال می تواند تومور سرطانی را ایجاد کند که منجر به ایجاد ضایعه ای روی پوست می شود.
 

اشعه فرابنفش

تصور بر این است که خیلی از آسیب های وارد به DNA در سلول های بازال ناشی از تابش فرابنفش در نور خورشید، لامپ های برنزه کننده و تخت های برنزه کننده می باشد. اما نور خورشید توضیح دهنده سرطان های پوستی ایجاد شده بر روی پوست نمی باشد.

سایر فاکتورها نیز می تواند در ایجاد کارسینوم سلول بازال دخیل باشد و علت دقیق ایجاد کارسینوم سلول بازال در برخی موارد مشخص نیست.
 

قرار گرفتن مزمن در برابر خورشید

صرف زمان زیادی در مقابل خورشید و یا استفاده از وسایل برنزه کننده ریسک ایجاد سرطان سلول بازال را افزایش می دهد.

خطر زمانی بیشتر می شود که شما در مناطق آفتابی زندگی کنید. آفتاب سوختگی های شدید مخصوصا در کودکی یا نوجوانی می تواند ریسک ابتلا به سرطان سلول بازال را افزایش دهد.
 

رادیوتراپی

رادیوتراپی برای درمان پسوریازیس، آکنه و سایر بیماری های پوستی می تواند ریسک ایجاد کارسینوم سلول بازال را در محل های درمان افزایش دهد.
 

پوست روشن

ریسک ایجاد کارسینوم سلول بازال در بین افرادی بیشتر است که به کک مک دچار بوده و یا به راحتی می سوزند و یا پوست بسیار روشن، موهای بلوند و یا قرمز و چشمان روشن دارند.
 

جنسیت

مردان بیشتر از خانم ها در خطر ابتلا به کارسینوم سلول بازال قرار دارند.
 

سن

از آنجاییکه کارسینوم سلول بازال اغلب برای ایجاد به زمان نیاز دارد اغلب افراد مبتلا به کارسینوم سلول بازال بالای 50 سال هستند.
 

سابقه خانوادگی و شخصی در ابتلا به سرطان پوست

اگر شما یک بار به سرطان سلول بازال دچار شده اید دوباره در خطر ابتلا به آن قرار دارید. اگر در خانواده تان سابقه ابتلا به سرطان پوست باشد شما نیز در خطر ابتلا به سرطان سلول بازال هستید.
 

داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی

مصرف داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب می کند مخصوصا داروهایی که بعد از جراحی پیوند استفاده می شود به طور معنی داری ریسک ایجاد سرطان پوست را افزایش می دهد.

کارسینوم سلول بازال که در افرادی ایجاد می شوند که از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده می کنند به احتمال بیشتری می تواند عود کند و به سایر بخش های بدن نیز سرایت کند.
 

مجاورت با آرسنیک

آرسنیک فلز سمی است که در محیط یافت می شود و می تواند ریسک سرطان سلول بازال و سایر سرطان ها را افزایش دهد.

همه افراد می توانند در معرض آرسنیک قرار داشته باشند زیرا آرسنیک به طور معمول در هوا، آب های زیرزمینی و خاک یافت می شود.

اما افرادی که در معرض مقدار بیشتری از آرسنیک هستند مانند کشاورزان، کارگران پالایشگاه ها و افرادی که از آب چاه آلوده استفاده می کنند و یا آن هایی که نزدیک کارخانه های ذوب زندگی می کنند بیشتر در خطر ابتلا به سرطان سلول بازال قرار دارند.
 

سندرم های موروثی که سبب ایجاد سرطان پوست می شود

برخی بیماری های نادر ژنتیکی اغلب می تواند منجر به کارسینوم سلول بازال شود. سندرم کارسینوم سلول بازال Nevoid (سندرم گورلین-گولتز) می تواند سبب بروز کارسینوم سلول بازال متعدد، هم چنین اختلالات پوستی، استخوانی ، سیستم عصبی، چشم ها و غدد اندوکراین شود.

گزرودرما پیگمنتوزوم باعث حساسیت شدید به نور خورشید می شود و خطر بالایی برای ابتلا به سرطان پوست دارد زیرا افراد مبتلا به این شرایط توانایی کمی در ترمیم آسیب پوستی ناشی از تابش فرابنفش دارند. 1

علائم سرطان سلول بازال

این سرطان ممکن است به صورت مشکلات پوستی، مانند غده یا زخمی که بهبود نمی یابد، ظاهر شده و مشخصات زیر را داشته باشد:

یک برآمدگی مروارید شکل سفید، صورتی یا به رنگ پوست، که نیمه شفاف بوده و می توان قسمتی از سطح آن را به همراه رگ های خونی کوچک مشاهده کرد.

در افراد تیره پوست، این ضایعه ممکن است کمی تیره تر ولی نیمه شفاف باشد.

در معمول ترین حالت، این نوع سرطان اغلب در صورت و گوش ها پدیدار شده و می تواند دچار پارگی، خون ریزی و خراشیدگی شود.

ضایعه قهوه ای، سیاه یا آبی، یا به صورت زخم هایی با نقاط تیره، با حاشیه های نیمه شفاف و برآمده.

زخم صاف، پوسته پوسته و مایل به قرمز، با گوشه های برآمده، که معمولا در پشت و قفسه سینه دیده شده و با گذشت زمان، این تکه ها می توانند بسیار بزرگ شوند.

یک ضایعه زخم مانند سفید رنگ مومی شکل و بدون مرز کاملاً مشخص، که مورفورم سرطان سلول بازال نام داشته و کمتر شایع است.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که در پوست خود تغییرات جدیدی، مانند رشد تومور تازه، تغییر در غده های قبلی یا درد مکرر مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
 

عوارض جانبی

عوارض جانبی سرطان سلول بازال شامل موارد زیر است:
 

خطر برگشت مجدد بیماری

سرطان سلول بازال، حتی بعد از درمان موفقیت آمیز، به طور معمول قابل بازگشت است.
 

افزایش خطر ابتلا به انواع دیگر سرطان پوست

سابقه سرطان سلول بازال، شانس ابتلا به انواع سرطان های دیگر پوست مانند سرطان سلولی پولکی را افزایش می دهد.
 

پخش شدن سرطان زیر پوست

در موارد نادر، سرطان سلول بازال می تواند در بدن پخش شده و به غدد لنفاوی و دیگر قسمت های بدن مانند استخوان ها و ریه برسد.
 

پیشگیری از سرطان سلول بازال

برای کاهش خطر ابتلا به سرطان سلول بازال شما می توانید راهکار های زیر را دنبال کنید:
 

قرار نگرفتن در زیر نور خورشید در میانه روز

در برخی مکان ها، شدت تابش نور خورشید در بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعداز ظهر بسیار شدید بوده و توصیه می شود مردم، فعالیت های خود را، حتی در زمستان یا هوای ابری، در ساعات دیگری از روز برنامه ریزی کنند.
 

استفاده از ضد آفتاب در طول سال

سعی کنید هر روز، حتی در روزهای آفتابی، از ضد آفتاب، با spf حداقل ۳۰ استفاده کرده و حداقل هر ۲ ساعت آن را تمدید کنید. به هنگام شنا و تعریق مقدار آن را افزایش دهید.
 

از پوشاک محافظتی استفاده کنید

پوست خود، مخصوصا بازو ها و پاها را با پارچه های تیره و با بافت محکم پوشانده و از کلاه هایی با لبه های پهن (این کلاه ها بهتر از کلاه های مخصوص بیس بال می باشد)، استفاده کنید.

برخی شرکت ها، لباس های محافظتی تولید می کنند، که بهتر است برای انتخاب لباس مناسب، حتما با پزشک مشورت کنید.
 

استفاده از عینک آفتابی را فراموش نکنید

برای محافظت از خود، بهتر است عینکی را انتخاب کنید که تمام اشعه های فرابنفش (UVA و UVB) را فیلتر کند.
 

از تخت های مخصوص برنزه کردن بپرهیزید

این تخت ها، از خود اشعه ماورا بنفش آزاد می کند که خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد. 2


 

چگونه کارسینوم سلول بازال تشخیص داده می شود؟

برای تشخیص مناسب، پزشکان معمولاً تمام یا قسمتی از محل ضایعه را با بیوپسی برمی دارند.

اینکار معمولاً با تزریق ماده ی بیحسی و برداشتن نمونه از طریق تراشیدن یک تکه از پوست انجام می شود.

از این روش به shaving biopsy یاد می شود.پوستی که با این روش برداشته می شود زیر میکروسکپ از نظر سرطانی بودن بررسی می گردد.
 

چگونه کارسینوم سلول بازال درمان می شود؟

روش های بسیاری برای درمان موفقیت آمیز کارسینوم سلول بازال با شانس خوب بهبودی 90 درصد و بالاتر وجود دارد.

هدف پزشکان برداشتن یا تخریب کامل سرطان با حداقل اسکار(زخم) بعد از عمل است.

برای برنامه ریزی مناسب درمانی برای هر بیمار پزشکان مواردی همچون محل ضایعه، اندازه ی آن، شانس ایجاد اسکار، سن، سلامت عمومی و تاریخچه ی پزشکی بیمار را در نظر می گیرند.
 

· کورتاژ (تراشیدن) و Desiccation 

متخصصین پوست اغلب این روش را که درآوردن کارسینوم سلول بازال با یک وسیله ی قاشقی شکل به نام کورت است، ترجیح می دهند.

Desiccation استفاده از جریان الکتریکی برای کنترل خونریزی و ازبین بردن سلول های باقیمانده ی سرطانی است. پوست بدون بخیه زدن ترمیم می شود.

این تکنیک بیشتر مناسب سرطانهای کوچک در نقاط کم خطر مثل تنه و اندامها است.
 

· برداشتن به شیوه ی جراحی

در این روش تومور بوسیله ی جراحی برداشته و محل بخیه می گردد.
 

· درمان بوسیله ی رادیاسیون (اشعه درمانی)

پزشکان اغلب از این شیوه برای سرطانهایی استفاده می کنند که درمان به شیوه ی جراحی در آن نواحی مشکل است.

برای حصول یک نتیجه ی خوب از نظر زیبایی عموماً به جلسات متعدد درمانی حتی 25 تا 30 جلسه نیاز است.
 

· Cryosurgery 

بعضی از پزشکان که آموزش لازم برای استفاده از این روش را دیده اند، از طریق منجمد کردن سلولهای سرطانی به نتایج خوبی دست می یابند.
 

· جراحی میکروسکپی موهز Mohs micrographic surgery

نام بهتر این روش( برداشتن کانسر) که به نام ابداع کننده ی آن دکتر فردریک موهز ثبت شده است، microscopic controlled excision است.

جراح تکه ی کوچکی ازسرطان پوست را محتاطانه برمی دارد و در اثنای جراحی را از طریق میکروسکپ مورد بررسی قرار می دهد.

زنجیره ی برش و بررسی میکروسکپی مرتب تکرار می گردد تا کارسینوم سلول بازال کاملاً شناسایی و برداشته شود، بدون اینکه تخمین و یا حدس اولیه ای نسبت به عرض و عمق توده سرطانی داشته باشیم. در این شیوه حداقل بافت سالم اطراف برداشته می شود. میزان بهبودی بسیار بالا بوده و تا 98 درصد میرسد.

روش موهز برای کارسینوم های سلول بازال بزرگ ، آنهایی که متعاقب عمل قبلی عود کرده اند یا ضایعاتی که تجربه احتمال بالای عود در این مناطق بعد از درمان با روشهای دیگر را نشان می دهد، ارجح است. این مناطق پوست سر، پیشانی، گوش ها و گوشه های بینی را شامل می گردد.

در مواردی که نیاز به برداشتن مقدار زیادی از بافتها می باشد، جراحانی که این روش را انجام می دهند از همکاری یک جراح پلاستیک در حین عمل بهره می گیرند تا بعد از عمل بهترین نتیجه ی قابل حصول از نظر ظاهری حاصل گردد. 3

پی نوشت:
1.www.dorvana.com
2.www.taroot-rangi.com
3.www.hidoctor.ir